در این مطلب قصد داریم به اشتباهات طراحی فروشگاه اشاره کنیم که اغلب مدیران و صاحبان فروشگاه ها و کسب و کارهای خرده فروشی در رابطه با فضای فروشگاه خود مرتکب می شوند و سرنوشت نامطلوبی را برای کسب و کار خود رقم می زنند.

اغلبِ فعالانِ حوزه خرده فروشی بر این باورند که برای رشد و موفقیت و رونقِ بازارشان، باید محصولات مرغوب و باکیفیت و خدمات رضایت بخش را به مشتریان خود ارائه کنند، اما در اغلب مواقع تأثیر و اهمیتِ طراحی و دکوراسیون داخلی فروشگاه خود را در دستیابی به این موفقیت و شکوفایی نادیده می گیرند. گاهی فروشنده ها و مغازه داران، سعی می کنند از سر و تهِ جزئیاتِ دکوراسیون و چیدمانِ فروشگاه شان بزنند یا اینکه به کل هیچ برنامه خاصی برای طراحی و چینِش مشتری پسندانه ی قفسه ها و سازه های فروشگاه شان ندارند.

در اغلب موارد مشاهده می شود که مدیران و صاحبان فروشگاه ها، توجه و سرمایه گذاری چندانی بر روی نورپردازی و سازه های مربوطه نمی کنند، و یا فضای کافی برای چیدن و عرضه ی کالاهای ارائه شده در نظر نمی گیرند. یکی از کارشناسان و مشاورانِ حوزه ی دکوراسیون و طراحی فروشگاه می گوید: «درصد قابل توجهی از کسب و کارهای خرده فروشی با شکست مواجه می شوند. کافی است مسئولان و مدیرانِ فروشگاه های خرده فروشی کمی تلاش و ممارست بیشتری در زمینه دکوراسیون و طراحی فضای فروشگاه شان نشان دهند تا از رکود و شکست کسب و کارشان جلوگیری کنند.»

سهل انگاری در بررسی همه جانبه ی طراحی فروشگاه

یکی از اشتباهات طراحی فروشگاه عدم بررسی همه جانبه فروشگاه قبل از انتخاب مکان فروشگاه است. شاید در نگاه اول، فضایی که برای راه اندازی فروشگاه خرده فروشی تان در نظر گرفته اید فضایی ایده آل و مناسب برای هدف شما به نظر برسد، اما توجه داشته باشید که ممکن است مشکلات و نواقصِ پنهانی در همین فضای ایده آل شما وجود داشته باشند. از جمله سیستم های الکتریکی و کامپیوتری که در محل های نادرست یا نامناسبی تعبیه شده اند گرفته تا شبکه ها، کانال ها و دستگاه های تهویه مطبوع که به شکل نامتناسب و بدمنظره ای طراحی و نصب شده اند. اینها مشکلات و نواقصی هستند که اگر قبل از امضای اجاره نامه ی بلندمدت برای فضا یا حتی خریدنِ آن، شناسایی و رفع شان نکنید، بعد از تحویل گرفتنِ فضا از مالک، ناچار خواهید بود هزینه های سرسام آوری را صرفِ رفع نمودنِ این نواقص و مشکلات کنید.

کارشناس مربوطه در این باره می گوید: «قبل از امضای قرارداد و تحویل گرفتنِ فضا برای راه اندازی فروشگاه تان، ابتدا از یک معمار یا پیمانکار (یا طراح دکوراسیون فضاهای فروشگاهی) دعوت کنید تا بررسی و بازرسیِ همه جانبه و جامعی را روی این فضا انجام دهد تا مشکلات و نارسایی های ساختاری و سازه ایِ احتمالی را پیش از آنکه زیر بارِ امضای قرارداد اجاره یا خرید بروید، تشخیص دهد و با هزینه ی مالکِ فروشگاه، رفع شوند. این ها مشکلاتی هستند که در اغلب موارد از دیدِ افرادی که قصد راه اندازی و طراحی فضاهای فروشگاهیِ مختص به خود را دارند پنهان می مانند.»

انتخاب نامناسب سیستم نورپردازی یکی از اشتباهات طراحی فروشگاه

عدم توجه به نورپردازی یکی از اشتباهات طراحی فروشگاه است. انتخاب نورپردازی مناسب و متناسب با کالاهایی که قصد دارید در فروشگاه خرده فروشی تان عرضه کنید، از میزان گرمای تولیدشده توسط لامپ ها و سیستم های روشنایی گرفته تا میزان مصرف انرژیِ هر یک از لامپ ها و محل نصب و تعبیه ی این سیستم ها و روشنایی ها، همگی در میزانِ جذاب تر به نظر رسیدنِ کالاهای فروشگاه تان تأثیر انکارناپذیری دارند. هر کالایی، اعم از روبدوشامبر و لباس خواب تا ماشین چمن زنی، سیستم نورپردازی و روشناییِ خاص خود را می طلبد تا در نظر مشتری جذاب جلوه کند و او را به خریدِ آن کالا ترغیب کند.

یکی از متخصصان حوزه طراحی فضاهای فروشگاهی می گوید: «مسئله، تنها دیده شدنِ کالاها در فضای فروشگاه خرده فروشی نیست. بسیار مهم است که رنگ و ظاهرِ کالای شما تا چه اندازه جذاب و دلفریب در نظر مشتریان نمایش داده می شود. بعلاوه اینکه این سیستم روشنایی که برای هر مجموعه از کالاهایتان انتخاب می کنید، تا چه اندازه گرمازا هستند و دمای محیط را تا چه حد تحت تأثیر قرار می دهند. چنانچه از هزینه های مربوط به سیستم های روشناییِ فروشگاه خرده فروشی تان بِزنید و بخواهید در این رابطه صرفه جویی به خرج دهید، چندان به جذابیتِ فضای فروشگاه تان دلخوش نباشید، چرا که مشتریان مجذوب کالاهای شما نخواهند شد!

در اغلب موارد خرده فروش ها و بخصوص در طراحی هایپرمارکت ها در طراحی و اجرای سیستم های روشنایی و نورپردازیِ فروشگاه خود ضعیف عمل می کنند چرا که بدون مشورت با متخصصانِ این حوزه، بر اساس توصیه های دیگران از سیستم های روشنایی نامتناسب یا غیراستاندارد استفاده می کنند یا اینکه سعی دارند تا حد امکان از هزینه های خود بکاهند. آقای راوینسکی، که صاحب یکی از بزرگترین فروشگاه های زنجیره ای فروش کالاهای لوکس و جواهرات در نیویورک است، می گوید: «طراح و معمار فروشگاهم از لامپ ها و سیستم های روشناییِ هالوژنی مات با نورِ سرد و بی روح استفاده کرد و این نورپردازی ضعیف باعث شده بود که جواهرات فروشگاهم درخشش و جذابیت کافی را نداشته باشند و این روی فروش جواهرات و موفقیت کسب و کارم تأثیر منفی گذاشته بود.»

او معتقد است که در کسب و کارهای خرده فروشی که درخشندگی و جذابیت کالا در نگاه اول باید کشش لازم را برای مشتری داشته باشند، برخورداری از سیستم روشنایی و نورپردازیِ درخشان و چشمگیر در فضای فروشگاه، بر اساس نوعِ کالای عرضه شده، می تواند مرز میانِ رکود و رونق کسب و کار باشد. او علتِ شکستِ طلا فروشی خود را در ابتدای شروع کسب و کارش، به اعتمادِ نسنجیده و زودهنگامش به معمار و طراح دکوراسیون و سیستم روشنایی و نورپردازیِ فروشگاهش نسبت می دهد و توصیه می کند که صاحبان و مدیران فروشگاه های خرده فروشی، در این رابطه حتما از متخصصان و کارشناسانِ این حوزه راهنمایی بخواهند.

طراحی سوپرمارکت

نادیده گرفتن گردش انبار کالاها

از دیگر اشتباهات طراحی فروشگاه، نادیده گرفتن گردنش انبار کالاها است. یکی از متخصصان حوزه خرده فروشی معتقد است: «بسیاری از خرده فروش ها هنگام راه اندازی کسب و کار خود، دکوراسیون و طراحی داخلی و تعداد و شکل و ساختار قفسه ها را بر اساسِ حجم گردش کالای مورد نظرشان ترسیم و اجرا نمی کنند. پیش از آنکه طرح ها و گزینه های مختلف را برای طراحی و اجرای دکوراسیون و چیدمانِ سازه ها و قفسه فروشگاهی خرده فروشی تان بررسی کنید، ابتدا به طور دقیق محاسبه کنید که قرار است چه تعداد یا حجم از کالاهای مختلف را بر روی قفسه های فروشگاه تان به مشتریان عرضه کنید و چه تعداد یا حجمی از کالاها را نیز بایستی در انبار فروشگاه خرده فروشی تان نگهداری کنید.»

در اغلب موارد، مدیران یا صاحبان فروشگاه های خرده فروشی، در محاسبه دقیق مقدار یا تعداد کالایی که باید در قفسه فروشگاهی خود به مشتریان عرضه کنند تا بتوانند از طریق درآمد حاصل از فروش آن ها، هزینه های جاری فروشگاه و حقوق پرسنل را پرداخت کنند، دچار مشکل یا اشتباه می شوند. این کارشناس متخصص توصیه می کند: «برای فروشگاه خود بطور دقیق محاسبه کنید که چه تعداد کالا بایستی عرضه کنید و برای این منظور، به چه تعداد قفسه فروشگاهی و به چه ساختار و طرحی برای طراحی داخلی و دکوراسیون فروشگاه خرده فروشی تان نیاز خواهید داشت.» او علت شکست و ضرردهیِ بسیاری از فروشگاه های خرده فروشی را نادیده انگاشتن اهمیت این موضوع در محاسبات اولیه ی پیش از راه اندازیِ فروشگاه می داند.

سهل انگاری در طراحیِ فضای صندوق فروشگاه

یکی از اشتباهات طراحی فروشگاه که بسیار حائز اهمیت است، نادیده گرفتن بخش صندوق در فروشگاه است. با اینکه فضای خروجیِ فروشگاه های خرده فروشی و بخش صندوقِ فروشگاه ها، اهمیت بسیار بالایی در جذب مشتریان و جلب رضایتِ آن ها دارد، اما مشاهده می شود که بسیاری از مدیران و صاحبان فروشگاه های خرده فروشی نسبت به این مقوله، سهل انگارند و سرمایه گذاری لازم را برای آن در نظر نمی گیرند. صاحبان فروشگاه های خرده فروشی بایستی فضای کافی به این بخش از فروشگاهِ خود اختصاص بدهند تا هم فضای کافی برای حضور مشتریان هنگام پرداخت و خروج از فروشگاه فراهم باشد و هم فضای کافی برای قرار دادنِ کالاهای خریداری شده ی مشتریان هنگامِ پرداخت در صندوق فروشگاه در دسترس باشد تا از به هم ریختگی و بی نظمی در بخش خروجیِ فروشگاه جلوگیری شود.

یکی از متخصصان و کارشناسان طراحی فروشگاهی و دکوراسیون فضاهای فروشگاهی می گوید: «بخش صندوق و فضای خروجیِ فروشگاه، محلی است که مشتریان فرآیندِ خرید خود را در آن به انتها می رسانند و پس از پرداخت، از فروشگاه شما خارج می شوند. بنابراین بسیار مهم است که با حس و ذهنیتِ مثبت و خوب، فروشگاه تان را ترک کنند و رغبت و اشتیاق کافی برای خریدهای بعدی را داشته باشند. اما متأسفانه مشاهده می شود که در اغلب فروشگاه های خرده فروشی، در بخش صندوق و خروجی، ازدحام و به هم ریختگی ایجاد می شود و این وضعیت نامساعد می تواند به نارضایتیِ مشتریان در هنگام خروج از فروشگاه منجر شود و در بلندمدت، مراجعه ها کاهش یافته و فروش با رکود و فعالیتِ فروشگاه با شکست مواجه شود.»

بی نظمی در نمایش و عرضه ی کالاهای فروشگاهی

اینکه چطور کالاهایتان را در قفسه ها و بخش های مختلف فروشگاه خرده فروشی تان عرضه می کنید و به در معرض دید مشتریان قرار می دهید تأثیر چشمگیری بر میزان فروش شما دارد، اما مشاهده می کنیم که بسیاری از مدیران و صاحبان فروشگاه های خرده فروشی، هنگام طراحی فضای فروشگاه خود و چیدمان کالا ها و فضاهای خالی برای عرضه ی کالاها، به این توجه نمی کنند که مشتری قرار است از چه محل هایی عبور کند و از چه زاویه هایی قرار است کالاها را ببیند و انتخاب کند. بی نظمی در نمایش و عرضه کالا از بزرگترین اشتباهات طراحی فروشگاه است

یکی از متخصصان طراحی فضاهای خرده فروشی می گوید: «در صورتی که مشتری از شما کالایی را درخواست می کند و شما ناچارید برای پیدا کردنِ محل آن کالا، از این طرف به آن طرفِ فروشگاه تان، مسیری پُرپیچ و خم و زیگ زاگی را طی کنید، این علامتِ خوبی برای وجود مشکل در ساختار و چیدمانِ فضای فروشگاه شماست!»

انعطاف ناپذیری

تمایلات، اولویت ها و سلیقه های مشتریان فروشگاه های خرده فروشی همواره در حال تغییر هستند. و این بدین معناست که خرده فروش ها بایستی انعطاف پذیری و تنوع را به عنوان رکن تفکیک ناپذیری از فرآیند طراحی فضا و دکوراسیون فروشگاه خود بپذیرند و لحاظ کنند. اما مشاهده میکنیم که مدیران و صاحبان فروشگاه های خرده فروشی چنین چشم انداز گسترده ای را نسبت به حال و آینده ی فضای کسب و کار خود ندارند.

این درست است که اِعمال هر گونه تغییر و تنوع در سازه ها، قفسه ها و بخش های مختلف عرضه و نمایش کالا به مشتریان، مستلزم صرف هزینه های گاهاً چشمگیر است، اما زمانی که با وقوع تغییر و تحول در سلایق و تمایلات مشتریان در رابطه با فضای فروشگاه های خرده فروشی، رقبای شما دچار مشکلات و استرس فراوان می شوند و از قافله جا می مانند، شما از قبل، خود را برای رویارویی با این تحولات آماده و هماهنگ کرده اید و این می تواند نقش بسزایی در رونق و موفقیت کسب و کار خرده فروشی تان داشته باشد.

برای مثال، فردی در نیویورک، فضایی را برای راه اندازی فروشگاه خرده فروشی محصولات و مواد غذایی مربوط به حیوانات خانگی اجاره می کند و از آنجایی که شکل و فُرم و محل قرارگیریِ دیوارهای داخلی و پارتیشن بندی های فضا را می پسندد، از اِعمال تغییر در این پارتیشن بندی ها و دیواره ها اجتناب می کند، چرا که این سازه ها باعث شده بودند که آکواریوم فروشگاهش، در محل مناسبی از فضا واقع شود.

اما با افزایش تمایل مشتریانش به خرید محصولات و مواد غذایی حیوانات خانگی، گرایش آنها به بازدید از آکواریومِ فروشگاهش کاهش یافت، و این باعث شد که کم کم فضای مورد نیازش برای عرضه محصولات حیوانات خانگی محدودتر شود. بنابراین تصمیم گرفت که پارتیشن بندی ها را تخریب کند و به جای آنها از دیوارهای کاذب و پیش ساخته و متحرک استفاده کند تا هر گاه به فضای بیشتری برای عرضه کالاهایش نیاز داشت، بتواند آن ها را جابجا کند و فضای آکواریوم را با فضای عرضه محصولات جابجا کند یا تغییر دهد. او از این طریق توانست رضایت مشتریانش را بیش از پیش فراهم کند.

قبل از راه اندازی فروشگاهتان از متخصصین حوزه طراحی دکوراسیون فروشگاه کمک بگیرید تا از بروز چنین اشتباهات طراحی فروشگاه جلوگیری کنید.