سردخانه صنعتی یکی از مورد نیازترین تجهیزات در صنعت مواد غذایی به شمار می‌آید. امروزه با افزایش جمعیت نیاز به مواد غذایی و تولید آن نیز زیادتر شده است، برای اینکه بتوان از مواد غذایی تولید شده در بازه های زمانی طولانی تری استفاده کرد باید از سردخانه‌ صنعتی استفاده کرد. سردخانه ها علاوه بر اینکه از موادغذایی به خوبی نگهداری می‌کنند، از فاسد شدن مواد غذایی و اسراف نیز جلوگیری می‌کنند. در این مطلب در مورد انواع سردخانه و موتورخانه صنعتی توضیحات جامع و کاملی ارائه می‌ شود.

سردخانه صنعتی چیست؟

سردخانه صنعتی از ساختمان و اتاق‌ های بسیاری تشکیل شده است که در آنجا سرما تولید می‌ شود. سرمای تولید شده باعث اعتدال دما و رطوبت شده و از فاسد شدن مواد فسادپذیر مانند مواد غذایی، داروها، مواد پروتئینی و محصولات کشاورزی جلوگیری می‌ کند. علاوه بر موارد ذکر شده سردخانه صنعتی دارای کاربردهای بسیاری است که در ادامه بیشتر توضیح داده می‌ شود.

کاربرد سردخانه صنعتی

کشاورزان و باغداران برای اینکه محصولات خود را در هر فصلی از سال بتوانند تازه و شاداب به دست مصرف کنندگان برسانند، از سردخانه ‌ها استفاده می کنند. سردخانه ها علاوه بر اینکه از محصولات غذایی به خوبی نگهداری می‌ کند در زمان ارائه به بازار فروش نیز به دلیل نگهداری اصولی، مانع از فاسد شدن آنها می ‌شود. همچنین سردخانه‌ ها باعث کاهش ضایعات غذایی و صرفه ‌جویی می ‌شوند. در ادامه کاربردهای سردخانه و موتورخانه صنعتی بیشتر توضیح داده می ‌شود.

  • در زمینه شیمیایی: نگهداری اصولی از مواد اولیه‌ ای که امکان تبخیر و تصعید شدن دارند.
  • در زمینه دارویی: نگهداری اصولی از مواد اولیه داروها و همچنین داروهایی که تنها در دماهای سرد کارایی خود را حفظ می ‌کنند.
  • در زمینه محصولات پروتئینی: نگهداری از انواع گوشت و سوسیس و کالباس
  • در زمینه شیلات: نگهداری اصولی از ماهی‌ها و محصولات مرتبط به آن ‌ها
  • در زمینه لبنیات: برای حفظ و نگهداری از محصولات لبنی تولید شده مانند انواع ماست، پنیر و غیره.
  • در زمینه کشاورزی: بالا بردن طول عمر محصولات کشاورزی و انواع میوه ‌ها
  • در محیط ‌های بیمارستانی: برای حفظ و نگهداری اجساد و زباله‌ های عفونی تولید شده در بیمارستان

انواع سردخانه صنعتی

سردخانه ‌ها با توجه به دمایی که دارند به دو دسته عمده تقسیم ‌بندی می‌ شوند که در ادامه بیشتر در مورد هریک توضیح داده می‌ شود.

سردخانه بالای صفر

سردخانه های بالای صفر که دمایی بین ۱+ تا ۱۵+ دارند برای استفاده های کوتاه مدت و بلند مدت ساخته می‌ شوند. این سردخانه ‌ها با دمای بالای صفر درجه ساخته می ‌شوند تا به بافت فیزیکی و کاربرد اصلی مواد موجود آسیب نرسانند. در سردخانه ‌های صنعتی کوتاه مدت که معمولا برای حفظ و نگهداری محصولات کشاورزی کاربرد دارد بازه حفظ و نگهداری نهایتا ۱۵ روز است؛ بنابراین نیاز به انبارهای ذخیره بزرگ نیست.

در انبارهای بالای صفر بلند مدت که معمولا برای محصولات دارویی و پروتئینی کاربرد دارند؛ برای هر یک از محصولات پروتکل‌ها و اصول نگهداری خاصی در نظر گرفته شده است و براساس مدت زمان نگهداری انبارهای بزرگی درنظر گرفته می ‌شود.

سردخانه زیر صفر

در این سردخانه ‌ها برخلاف سردخانه‌ صنعتی بالای صفر هدف منجمد کردن مواد غذایی است؛ بازه دمایی این سردخانه‌ها از منفی ۵ تا منفی ۴۵ درجه سانتی‌گراد است. بازه میانگین و اصلی مورد استفاده در این سردخانه ها تا منفی ۲۳ درجه است و محدوده سردتر از این دما معمولا برای مصارف خاص مانند داروها و سایر محصولات ویژه کاربرد دارد. می‌توان گفت این سردخانه ‌ها، سردخانه‌ های بلندمدت هستند و محصولات نگهداری شده در این سردخانه ‌ها معمولا گوشت منجمد، مرغ منجمد و صیفی جات منجمد هستند.

وسیله اصلی که وظیفه سرد کردن این گونه سردخانه‌ها را برعهده دارد، کمپرسور است. در این سردخانه‌ ها معمولا از کمپرسورهای چندمرحله ‌ای استفاده می ‌شود. برای داشتن سردخانه صنعتی زیر صفر باید از کمپرسور مخصوص این دما استفاده کرد، زیرا اگر از کمپرسور سایر سردخانه‌ ها که تناسبی با دمای این مکان ندارند استفاده شود؛ باعث تولید گرما شده و برای موتور کمپرسور مشکل ایجاد می ‌کند.

تفاوت و کاربرد سردخانه زیر صفر و بالای صفر

همانطور که از توضیحات هریک از سردخانه ها متوجه شدید، این سردخانه‌ ها دارای تفاوت ‌های بسیاری هستند که در این قسمت به آن می ‌پردازیم.

محصولات نگهداری در هریک از آن ‌ها متفاوت از یکدیگر است.

به دلیل تفاوت در مدت زمان نگهداری مساحت لازم برای سردخانه‌ های صنعتی زیر صفر درجه بیشتر از سردخانه‌ های صنعتی بالای صفر درجه است.

دمای موجود در هر یک از سردخانه‌ ها متفاوت از دیگری است.

کمپرسور استفاده شده در سردخانه زیر صفر متفاوت از کمپرسور موجود در سردخانه بالای صفر است؛ برای مثال کمپرسور موجود در سردخانه صفر از نظر قدرت و ظرفیت پایین ‌تر از کمپرسور بالای صفر است؛ زیرا در هنگام تراکم در دمای زیر صفر درجه فشار پایین تری به سیم پیچ ‌های آن وارد می‌شود و نیاز به استفاده از کمپرسورهای با قدرت بالا نیست.

سردخانه دومداره و انواع آن

در برخی ازمناطق هم به سردخانه زیرصفر و هم به سردخانه بالای صفر احتیاج است، در این زمان برای صرفه‌جویی در زمان و هزینه از سردخانه‌ های دو مداره استفاده می‌ شود. در این سردخانه ‌ها براساس نیاز تنظیمات مربوطه را تغییر داده و سردخانه را از حالت زیرصفر به بالای صفر یا بالعکس تغییر می ‌دهند. بهتر است بدانید که در هنگام تغییر حالت باید سردخانه را با مواد نانو ضدعفونی و شستشو داد که ماده فاسدی در این محیط وجود نداشته باشد.

روش کار سردخانه

اگر می‌ خواهید درباره نحوه کار و عملکرد سردخانه صنعتی بدانید باید این اطلاعات را بدانید که در ابتدا از قسمت کم فشار توسط کمپرسور هوا مکیده می ‌شود و به بخش پرفشار فرستاده می‌ شود. مبرد موجود به صورت گاز در آمده و از داخل سپراتور می ‌‌گذرد، در این قسمت روغن موجود در سپراتور جدا شده و روغن حاصله به کمپرسور بازگردانده می‌ شود. مبرد به علت فشار ناگهانی به جوش آمده و گرمای محیط اطراف را جذب می ‌کند. فن‌ها نیز هوا را از این محل عبور داده و باعث خنکی و سرد شدن سردخانه می ‌شوند.

سخن پایانی

سردخانه صنعتی یکی از تجهیزات اساسی در صنایع غذایی شناخته می‌ شود این مکان‌ها دارای انواع مختلف بالای صفر و زیرصفر هستند که هریک براساس ویژگی‌های خود، کاربردهای متفاوتی دارند. شما در این مقاله با نحوه‌کار و انواع سردخانه و موتورخانه صنعتی آشنا شدید؛ برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.